Η ελιά είναι ένα από τα παλαιότερα αλλά και πολυτιμότερα δέντρα της χώρας μας. Υπάρχουν σαφείς αναφορές ακόμα και στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, πράγμα που αποδεικνύει ότι είχαν αντιληφθεί από τότε την αξία της. Η ελιά δίνει τόσο τον καρπό της όσο και το λάδι προς κατανάλωση. Συγκεκριμένα, η χώρα μας κατατάσσεται τρίτη παγκοσμίως στην παραγωγή λαδιού. Συνεπώς, θα πρέπει να δείχνουμε την απαραίτητη φροντίδα στις αμέτρητες ελιές του τόπου μας. Το κλάδεμα ελιάς, λοιπόν, είναι μια απαραίτητη εργασία προκειμένου να μπορεί να συνεχιστεί η παραγωγή.
Είναι γεγονός ότι, η ρύθμιση της καρποφορίας επηρεάζεται κατά μεγάλο βαθμό από το κλάδεμα του δέντρου. Εάν έχεις ελιές, καλό θα ήταν να γνωρίζεις μερικά πράγματα πριν προβείς στη συγκεκριμένη εργασία. Παρακάτω θα σε βοηθήσουμε να λύσεις οποιαδήποτε απορία έχεις σχετικά με το κλάδεμα ελιάς, ώστε να τη διατηρήσεις όσο καλύτερα γίνεται.
3 Ερωτήσεις & Απαντήσεις για το Κλάδεμα Ελιάς
1. Ποια είναι η κατάλληλη εποχή για το κλάδεμα ελιάς;
Η εποχή που πρέπει να γίνει το κλάδεμα ελιάς συνδέεται με την εποχή συλλογής των καρπών. Για το λόγο αυτό, το κλάδεμα ξεκινά από την εποχή της συγκομιδής κατά περιοχή και πρέπει να ολοκληρώνεται πριν από την έναρξη της επόμενης βλάστησης του δέντρου. Αυτό πρακτικά συμβαίνει από το τέλος του Φθινοπώρου έως τα μέσα Μαρτίου. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν και κάποιες εξαιρέσεις. Σε αυτές περιλαμβάνονται κυρίως οι ημιορεινές περιοχές που έχουν πληγεί από παγετό και προτείνεται να καθυστερείται το κλάδεμα για αρχές Απριλίου. Επίσης, τα παγετόπληκτα δέντρα καλό θα ήταν να αφήνονται ακλάδευτα έως τον Ιούνιο που δημιουργείται ξανά βλάστηση. Τελευταία περίπτωση παράτασης του κλαδέματος αποτελούν τα δέντρα που έχουν προσβληθεί από το βακτήριο της φυματίωσης που προκαλεί καρκίνωση της ελιάς.
2. Ποια είναι τα κυριότερα σχήματα ελιάς;
Υπάρχουν αρκετά σχήματα στα οποία μπορεί να μορφοποιηθεί το δέντρο της ελιάς. Ωστόσο, συνήθως επικρατούν 4 και αυτά θα αναλυθούν στη συνέχεια.
Ελεύθερο κύπελλο
Το ελεύθερο κύπελλο είναι κατάλληλο για πλαγιόκλαδες ποικιλίες και αρκετά παραγωγικό, καθώς καρποφορεί και το εσωτερικό της κόμης. Η έναρξη της καρποφορίας γίνεται στο τέταρτο έτος. Για να εφαρμοστεί, επιλέγονται οι κύριοι βραχίονες του δέντρου 3-4 χρόνια μετά τη φύτευσή του. Η ελιά μένει ακλάδευτη τα πρώτα χρόνια προκειμένου να μπει γρηγορότερα σε περίοδο καρποφορίας, ενώ ο κεντρικός της άξονας αφαιρείται μετά από 3 χρόνια.
Θαμνώδες κύπελλο
Το συγκεκριμένο σχήμα χρησιμοποιείται σε ορισμένες περιοχές της χώρας μας, όπου τα εδάφη είναι γόνιμα και ασκείται εντατική καλλιέργεια της ελιάς. Κυρίως συνίσταται για ποικιλίες όπως η κορωνέϊκη ή η μαστοειδής. Στο θαμνώδες κύπελλο η διακλάδωση των πρώτων βραχιόνων γίνεται αρκετά κοντά στο έδαφος, προκειμένου να δημιουργηθεί όντως ένας θάμνος.
Παλμέττα
Πρόκειται για σχήμα μορφοποίησης που εφαρμόζεται σε πυκνή βλάστηση. Το συγκεκριμένο κλάδεμα ελιάς είναι ικανό να βελτιώσει την παραγωγή και να διευκολύνει τη φροντίδα της καλλιέργειας. Ωστόσο, για τη διαμόρφωση αυτή απαιτούνται πάσσαλοι και σύρματα στήριξης. Το μειονέκτημα της παλμέττας είναι ότι η είσοδος των δέντρων σε καρποφορία και παραγωγή γίνεται μετά από 7- 8 χρόνια, πράγμα που υστερεί σε σχέση με άλλα σχήματα.
Πυραμδοειδές ή Μονόκωνο
Αυτό το σχήμα χρησιμοποιείται κυρίως για πυκνές ή πολύ πυκνές φυτεύσεις. Οι ποικιλίες που μπορεί να εφαρμοστεί είναι εκείνες που έχουν θαμνώδη τάση, όπως η κορωνέϊκη. Πιο συγκεκριμένα, τα δέντρα στηρίζονται κυρίως στον κεντρικό τους άξονα αναπτύσσοντας πολλούς πλευρικούς βλαστούς. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί, ώστε οι χαμηλότεροι βραχίονες να έχουν μεγαλύτερο μήκος από τους ψηλότερους, προκειμένου να δημιουργηθεί το σχήμα κωνικής πυραμίδας.
3. Ποια είδη κλαδέματος υπάρχουν;
Κλάδεμα μόρφωσης
Το συγκεκριμένο κλάδεμα ελιάς εφαρμόζεται στα νεαρά δέντρα από το χρόνο που φυτεύονται έως το χρόνο εισόδου σε καρποφορία. Οι κυριότεροι σκοποί του είναι η δημιουργία ενός ισχυρού κορμού ώστε να στηρίζεται η βλάστηση, η γρήγορη είσοδος σε καρποφορία, η ευκολία συλλογής των καρπών και η μη ανάπτυξη ζιζανίων, καθώς και η προστασία του κορμού από εγκαύματα. Για να εφαρμοστεί, λοιπόν, το κλάδεμα μόρφωσης θα πρέπει να επιλεγεί ένα συγκεκριμένο σχήμα εξ αρχής.
Κλάδεμα καρποφορίας
Το κλάδεμα καρποφορίας ξεκινά μετά την είσοδο του δέντρου σε περίοδο καρποφορίας και συνεχίζεται σε όλη την παραγωγική φάση του δέντρου έως την περίοδο γήρανσης ή σημαντικής μείωσης της παραγωγής. Αυτό το κλάδεμα ελιάς ρυθμίζει τη βλάστηση και την καρποφορία του δέντρου. Ως στόχο έχει να ληφθεί ικανοποιητική σοδειά, να παραχθεί νέα βλάστηση αλλά και να διατηρηθεί ισορροπία μεταξύ βλάστησης και καρποφορίας, καθώς και να αυξηθεί το μέγεθος των καρπών. Ταυτόχρονα, επιτυγχάνεται η διευκόλυνση της συγκομιδής, το αραίωμα της βλάστησης και η μείωση της προσβολής από έντομα και ασθένειες. Για να εφαρμοστεί το κλάδεμα καρποφορίας θα πρέπει να γνωρίζεις ορισμένες πληροφορίες όπως τον τρόπο καρποφορίας, το μέγεθος της προηγούμενης καρποφορίας, το ύψος των βροχοπτώσεων, τον τύπο εδάφους και λίπανσης, αλλά και την ποικιλία της ελιάς.
Κλάδεμα ανανέωσης
Το αναφερόμενο κλάδεμα ελιάς εφαρμόζεται στα ηλικιωμένα δέντρα που είναι παραμελημένα ή εμφανίζουν αισθητή πτώση της παραγωγής για 3-4 χρόνια. Θα διαπιστώσεις ότι οι ελιές σου βρίσκονται σε περίοδο γήρανσης όταν παρατηρήσεις μικρή ζωηρότητα και βλάστηση, ξερούς καρπούς και κίτρινο φύλλωμα. Οι σκοποί του κλαδέματος ανανέωσης είναι να παραχθεί νέα βλάστηση, να ανανεωθούν οι παλιοί γηρασμένοι βλαστοί και να παραταθεί η περίοδος παραγωγής του δέντρου.
Κλάδεμα αναγέννησης
Εάν εντοπίσεις ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα από αυτά του προηγούμενου κλαδέματος, τότε απαιτείται κλάδεμα αναγέννησης. Το συγκεκριμένο κλάδεμα ελιάς έχει ως αποτέλεσμα την πλήρη ανανέωση του σκελετού, την επαναφορά των πολύ γερασμένων ή μη παραγωγικών δέντρων σε κανονική καρποφορία και την επιμήκυνση της παραγωγικής φάσης του δέντρου.
Ελπίζουμε να απαντήσαμε στις πιθανές ερωτήσεις που έχεις σχετικά με το κλάδεμα ελιάς. Σε περίπτωση, όμως, που τα βρεις σκούρα και χρειαστείς έναν επαγγελματία, εμείς είμαστε εδώ! Καταχώρησε την εργασία σου στην πλατφόρμα μας και πάρε προσφορές από αξιολογημένους κηπουρούς που θα αναλάβουν την περιποίηση του ελαιώνα σου.
